।।ধেনুকাসুৰ বধ।

                         ।।পদ।।

শুক নিগদতি পাচে শুনা মহীপাল।

ভালৈ ৰাম কৃষ্ণ দুয়ো প্ৰধান গুৱাল।।

বৎসক এড়িয়া চৰাই ফুৰা ধেনুগণ।

পৱিত্ৰ কৰিলা পাচে সিটো বৃন্দাবন।।৫১৪।।

এক দিনা ৰাম সমে পশিল বনত।

পৰম আনন্দে আগ কৰি ধেনু যত।।

গোপগণে বেঢ়ি যাই কৃষ্ণগুণ গাই।

ভ্ৰমন্ত আনন্দে কৃষ্ণ বৃন্দাবন চাই।।৫১৫।।

বহুবিধ পশুগণ ঠাই ঠাই চেৰ।

পক্ষীগণে তেজৈ ৰাৱ গুঞ্জৰৈ ভ্ৰমৰে।।

শীতল সুগন্ধি বায়ু বহে সৰ্ব্বক্ষণ।

দেখি ক্ৰীড়িবাক মাধৱৰ ভৈলা মন।।৫১৬।।

অৰুণ পল্লৱ লায়ৈ কৃষ্ণ নিৰন্তৰে।

ওলমাইল শিখা আতি ফল ফুল ভৰে।।

কৃষ্ণৰ ৰামৰ চৰণক ছোৱৈ আসি।

দেখি কৃষ্ণে ৰামক বুলিলা পাচে হাসি।।৫১৭

দেখিয়ো আশ্চৰ্য্য দাদা টো বৃক্ষগণ।

ফল ফুল লৈয়া ছোৱৈ তোহ্মাৰ চৰণ।।

আউৰ যেন বৃক্ষজন্ম নোহয় আহ্মাৰ।

পাপ ক্ষয় হৌক বুলি কৰৈ নমস্কাৰ।।৫১৮।।

জানো মুণিগণ ইটো ভ্ৰমৰ যতেক।

গাৱৈ তযু যশ দাদা দেখিয়ো প্ৰত্যেক।।

গোপ্য হুয়া আছা বনে তুমি আত্মা দেৱ।

তথাপি তোহ্মাক নেৰৈ কৰি ফুৰি সেৱ।।৫১৯।।

তোহ্মাক দেখিয়া দেখা মৈৰা কৰৈ নৃত্য।

কুহু কুহু কৰিয়া কোকিলে গাৱৈ গীত।।

চাহৱৈ হৰিণীগণে কটাক্ষ নয়নে।

মহন্তক পায়া যেন অৰ্চ্চন্ত সজ্জনে।।৫২০।।

ধন্য ইটো ধৰণীৰ সাফল জীৱন।

যাৰ তৃণ লতা ছোৱৈ তোহ্মাৰ চৰণ।।

তুমি নখে ছোৱা চাৱা সদয় নয়নে।

ধন্য পশু পক্ষী যিটো বঞ্চৈ বৃন্দাবনে।।৫২১।।

এহিমতে কৃষ্ণে বৃন্দাবনক বৰ্ণান্ত।

সখি সমে ক্ৰীড়ি ধেনুগণক ৰাখন্ত।।

ভ্ৰমৰ লগে কতো ফুৰন্ত গুঞ্জৰি।

কোকিলকো সিহাৰন্ত কুহু কুহু কৰি।।৫২২।।

হংস যেন কতোহো মাতন্ত বনমালী।

মৈৰাৰ লগত কতো ধৰি থাকা চালি।।

চকোৱা কোৰঞ্চ কৈৰা মৈৰাক সিহাৰি।

হসুৱান্ত আতি সৱে সখিক মুৰাৰি।।৫২৩।।

কেহো বেলা ধেনুক ডাকন্ত নাম ধৰি।

আসৈ ধাই ধেনুগণ হাম্বাৰাৱ কৰি।।

সিংহ বাঘ দেখি কতো ভয় হোন্ত বৰ।

পলা পলা বুলি কতে ভিৰি দেন্ত লড়।।৫২৪।।

ক্ৰীড়া শান্ত দেখি কতো শ্ৰেষ্ঠৰ ৰামৰ।

আপুনি জান্তন্ত হাত ভৰি দামোদৰ।।

নাচৈ গাৱৈ গোপগণ হাসৈ কতো চাই।

তাসম্বাক চাই প্ৰসংশন্ত দুয়ো ভাই।।৫২৫।।

কেহো বেলা বাহুযুদ্ধ কৰি শ্ৰান্ত পাই।

বৃক্ষৰ ছায়াত প্ৰভু শৰ্য্যাক বিছাই।।

শোৱন্ত সিঠান দিয়া গোপৰ কোলাত।

কতো গোপগণে ধৰি জান্তে ভৰি হাত।।৫২৬।।

পূণ্যৱন্তে কতোহো শীতল জল সিঞ্চৈ।

কতো গোপে বৃক্ষৰ পল্লৱ লৈয়া বিঞ্ছৈ।।

মনোহৰ কৃষ্ণ গুণ গাৱৈ কতো লাসে।

আনন্দে দ্ৰৱৈ হিয়া মুখে মাত নাসে।।৫২৭।।

প্ৰেমে পুলকিত তনু লোতক বজায়।

তম্ভি থাকে কতো কৃষ্ণচৰণৰ চাই।।

অনুক্ষণে বাঢ়ে গোপগণৰ ভকতি।

কিনো পুণ্য কৰি পাইলে কৃষ্ণৰ সঙ্গতি।।৫২৮।।

লক্ষ্মীসে সেৱিবে পান্ত যাহাৰ চৰণ।

শিশু সঙ্গে কৰে ক্ৰীড়া হেন নাৰায়ণ।।

মাজে মাজে দেখাৱ্ন্ত ঈশ্বৰ চেষ্টাক।

শুনা পৰীক্ষিত বাপ সাৱধানে তাক।।৫২৯।।

লীলালে আছন্ত শুনি যেৱে কৃষ্ণদেৱ।

গোপগণে উঠি আসি কৰিলেক সেৱ।।

শ্ৰীদাম নামে গোৱালক আগ কৰি।

কৰন্ত গোচৰ সৱে হাতক মুচৰি।।৫৩০।।

হে ৰাম হে কৃষ্ণ দুষ্ট বিনাশন।

ওচৰতে আছে প্ৰভু মহা তালবন।।

সৰি পৰি আছে ফল সুপক্ক প্ৰচুৰ।

সবান্ধৱে কৰে ৰক্ষা ধেনুক অসুৰ।।৫৩১।।

সিটো দুৰাচাৰে মনুষ্যক পাইলে খায়।

তাক ডৰে একো নৰে কাছকো নাযায়।।

কেহো নতু ভুঞ্জৈ ইটো তাল অসদৃশ।

ফলৰ সুৰভি গন্ধে মোহে দশোদিশ।।৫৩২।।

বৰ বাঞ্ছা যাই আক ভুঞ্জিবাক লাগি।

চৰণত তোহ্মাৰ এতেক দান মাগি।।

উমলন্তে শ্ৰান্ত ভৈলো পীড়িলে পিয়াসে।

ওঠ কণ্ঠ শুখাই মুখ দেখিয়ো প্ৰয়াসে।।৫৩৩।।

তালৰ সুৰভি ঘ্ৰাণ হেৰ আসৈ ছানি।

তাপৰিবে নপাৰি জিহ্বাৰ পৰে পানী।।

উঠা বন্ধু মাধৱ কান্ধত লৈয়া যাঞো।

তোহ্মাৰ প্ৰসাদে প্ৰভু ক্ষুধা পলুৱাঞো।।৫৩৪।।

সুহৃদসৱৰ বাক্য শুনি দুয়ো ভাই।

হাসিলা কৌতুকে আতি তাসম্বাক চাই।।

ভকত গোপৰ প্ৰীতি সাধিবাক মনে।

সখিগণ সঙ্গে লৈয়া লড়িলা তেখনে।।৫৩৫।।

দেখিলন্ত গৈয়া তাল ফল অনুপাম।

বস্ত্ৰ কাছি পাৱে তাত প্ৰৱেশিলা ৰাম।।

দুই হাতে তাল ধৰি জঙ্কাৰি আচোটে।

সৰিয়া ফুৰন্ত তাল যেন হস্তীগোটে।।৫৩৬।।

তালৰ শুনিয়া চণ্ড শবদ আস্ফাল।

ধেনুক গৰ্দ্দভ ক্ৰোধে ধাইল যমকাল।।

প্ৰত্যেক জাম্পতে কাম্পৈ পৃথিৱীমণ্ডল।

ত্বৰিতো ৰামক লাগ পাইলেক নিস্খল।।৫৩৭।।

সেহি ছেগে পাচে দুই চৰণ উল্লাসি।

ৰামৰ হিয়াত লাণ্ঠি বৈসাইলেক আসি।।

চিহৰণি দিয়া ভৈল তথাতে অন্তৰ।

তাহাৰ প্ৰহাৰে নকম্পিলা হলধৰ।।৫৩৮।।

দৈত্যে দেখি খঙ্গে আখি আৰকত বৰ্ণ।

উভিলেক লাঞ্জ উপৰক তুলি কৰ্ণ।।

বলোক পাইলেক খেদি বিজুলী সঞ্চাৰে।

দুনাই দিলে দুয়ো পাছ ভৰিৰ প্ৰহাৰে।।৫৩৯।।

শ্ৰমে চাম্প দিয়া ৰামে তাৰ পাৱে ধৰি।

দুয়ো চৰণক একে হাতে মুঠি কৰি।।

তুলি উপৰক পাক ফুৰাই কৌতুকে।

পাকতে তেজিল জীৱ দানৱ ধেনুকে।।৫৪০।।

মৰিল অসুৰ ৰামে হাততে আকলি।

তালৰ আগক লাগি হানিলন্ত দলি।।

ধেনুকৰ পৰি সিটো ভয়ঙ্কৰ কায়।

ভাগি গৈল তাল আউৰ তালক কম্পাই।।৫৪১।।

অন্যোঅন্যে ঠেলাত হিন্দোলে যত তাল।

প্ৰচণ্ড বায়ুৰ যেন বাজিল আস্ফাল।।

যতেক সৰিল ফল তাৰ নাহি সীমা।

প্ৰশংসিলা দেৱে দেখি ৰামৰ মহিমা।।৫৪২।।

অনন্তৰে ধেনুকৰ গিয়াতি যতেক।

বান্ধৱৰ বধে দুঃখ লভিল অনেক।।

পৰম সন্তাপ পায়া কাম্পৈ তনু কোপে।

চিহৰণি দিয়া ধাই আইল একেজোপে।।৫৪৩।।

দেখি ৰাম কৃষ্ণে বস্ত্ৰ কাছি কঙ্কালত।

চাম্প দিয়া ধৰি ধৰি পাছ চৰণত।।

উপৰক ফুৰাই পাক মৰা হেন জানি।

মাৰন্ত তালকে তাক পৰমত্ত হানি।।৫৪৪।।

সবান্ধৱে ধেনুকক মাৰিয়া দোভাই।

তালফল নিৰন্তৰে সৰিল ওচাই।।

শোভৈ তালফলে দৈত্যদেহে মহীতল।

মেঘে ঢাকিলেক যেন গগণমণ্ডল।।৫৪৫।।

কৃষ্ণৰ ৰামৰ দেখি প্ৰভাৱ অদ্ভুত।

আকাশত দেৱে তুতি কৰিলা বহুত।।

পুষ্প বৰিষত শিৰে কেশৱক চাই।

নাচন্ত গাৱন্ত ৰঙ্গে দুন্দুভি বজাই।।৫৪৬।।

দেখি গোপগণে আতি পৰম কৌতুকে।

ৰামক কৃষ্ণক আসি নমিলা উৎসুকে।।

তাসম্বাক অনুমতি দিলা ৰাম হৰি।

লগাইলেক গৈয়া তালফলক দাদৰি।।৫৪৭।।

পৰি আছৈ ফল পৃথিৱীক ভৰি পুৰি।

তথাপি লোভত কৰৈ আজোৰা আজুৰি।।

নাহিকে লোহান্তি কামুৰিয়া দান্তে খাই।

দুই হাতে আটি ধৰি বানৰ পৰায়।।৫৪৮।।

চোবাৱে জামিৰ দান্তে সম্যকে ৰাক্ষস।

কতো থেতেলাই তাৰ হুপি পিয়ে ৰস।।

কতোহো খকুৱা গোপ পিয়াসে নিজীয়ে।

জুলুসি জুলুসি ৰস ঢোক ঢোকে পিয়ে।।৫৪৯।।

যিটো তাল নতু খাই অনেক পুৰুষি।

আধা খোৱা কৰি তাক এৰে চুসি চুসি।।

অমৃত মধুৰ তাল ৰাজ উপযোগ।

কৃষ্ণৰ প্ৰসাদে পায়া গোপে কৰৈ ভোগ।।৫৫০।।

ভুঞ্জিলেক লাগৈ মানে কৰি গণ্ডগোল।

ঠিস ঠিস ভৈল পেট যেন চাইল ঢোল।।

থিয় দিয়া থাকয় মাতন্তে আসৈ বান্তি।

তথাপি খাইবাক লাগি অনেক আক্ৰান্তি।।৫৫১।।

মুখত নাযায় দান্তে তথাপি কৰছৈ।

ছাদৈ হকহকি কেহো বস্ত্ৰতে বৰছৈ।।

তোলন্ত উগাৰ কতো দশন প্ৰকটি।

তথাপি তালক থাকৈ বুকত সাৱটি।।৫৫২।।

ভুঞ্জিবে নুৱাৰি তেজৈ হুমনিয়া শ্বাস।

দেখি ৰাম মাধৱে তোলন্ত আতি হাস।।

দিব্য তাল বন পশি গোপৰ ইচিতি।

ভুঞ্জি খাই ভৈলা সৱে পৰম তৃপিতি।।৫৫৩।।

কৃষ্ণৰ প্ৰসাদে পাইল মনৰ বাঞ্ছিত।

ভকতৰ দুৰ্ল্লভ নাহিকে কদাচিত।।

হৰি চৰণত আছৈ যাহাৰ ভকতি।

ইটো কোন ভোগ্য তাৰ হাততে মুকুতি।।৫৫৪।।

সবান্ধৱে ধেনুকক লীলায়ে সংহৰি।

কৰিল সচন্দ বৃন্দাবন দেৱহৰি।।

সেহি দিনা ধৰি তাত ফুৰৈ সৱে নৰে।

পৰম নিৰ্ভয়ে পশি ধেনুসৱো চৰে।।৫৫৫।।

এহিমতে আনন্দে গোপক ভুঞ্জাই তাল।

লড়িলা ব্ৰজক ৰঙ্গে আগ কৰি পাল।।

হৃষ্ট পুষ্ট হুয়া গোপগণো চলি যায়।

বাৱৈ বংশী শিঙ্গা গোৱিন্দৰ গুণ গাই।।৫৫৬।।

সৱাৰো মাজত প্ৰকাশন্ত যদুমণি।

গোপৱেশে মোহন বংশীক কৰি ধ্বনি।।

গোধূলি ধূসৰ কেশ মাথে মৈৰা পাখি।

ঈষত হাসিত চান্ত কটাক্ষে নিৰেখি।।৫৫৭।।

গোপগণে কৰি যাই পৱিত্ৰ কীৰ্ত্তন।

উত্ৰাৱল হৃদয়ে বজাইল গোপীগণ।।

সিটো মহামোহন মূৰ্ত্তিক ভেট পাই।

ধ্যান যেন কৰি থাকৈ একদৃষ্টি চাই।।৫৫৮।।

গোৱিন্দৰ মুখ পদ্মমধু দেখি জীয়ৈ।

নয়ন ভ্ৰমৰে গোপী নিৰন্তৰে পিয়ৈ।।

বিৰহৰ এৰাই তাপ জুৰাই তনু মন।

লজ্জায়ে হাসিয়া কৰে কটাক্ষ ইক্ষণ।।৫৫৯।।

এহিমতে হৰি হোন্ত ব্ৰজত প্ৰৱেশ।

ৰোহিণীৰ যশোদাৰ হৰিষ আশেষ।।

দুয়ো দুই পুত্ৰক কোলাত লন্ত তুলি।

আঞ্চলে মলচি যত শৰীৰৰ ধূলি।।৫৬০।।

কুড় কষাই ঘষি নোৱাই ধুৱাই যথোচিত।

বস্ত্ৰ অলঙ্কাৰে কৰি শৰীৰ মণ্ডিত।।

পাচে পঞ্চামৃতে আনি পৰশন্ত অন্ন।

আনন্দে ভুঞ্জন্ত বসি ৰাম নাৰায়ণ।।৫৬১।।

কৰি মুখশুদ্ধি পাচে কৰ্পূৰ তাম্বুলে।

পিন্ধি গন্ধ চন্দন ভূষিত তনু ফুলে।।

কৰন্ত শয়ন সুখে শীতল শৰ্য্যাত।

আনন্দতে হৱৈ দুইৰো ৰজনী প্ৰভাত।।৫৬২।।

শুনা সৰ্ব্বজন ইটো কৃষ্ণৰ চৰিত্ৰ।

আত পৰে পূণ্য আন নাহিকে কলিত।।

আন ধৰ্ম্ম কৃষ্ণৰ লগতে গুচি গৈল।

একস্থান হুয়া হৰিনাম মাজে ৰৈল।।৫৬৩।।

এতেকেসে নামতে সমস্তে পুণ্য পাই।

জানিয়া যতনে ফুৰা হৰিনাম গাই।।

নামেসে সাধিবে সৱে মনোৰথ সিদ্ধি।

জানিবাহা হৰিৰ নামেসে নৱনিধি।।৫৬৪।।

নামে তপ জপ যজ্ঞ নামে যোগ ধ্যান।

নামে দান পুণ্য নামে কোটি তীৰ্থ স্নান।।

নামে ধন জন বন্ধু নামে পিতা মাতা।

নামে নিজ সুহৃদয় নামেসে গতিদাতা।।৫৬৫।।

ইহ পৰলোকে নাম বিনে আন নাই।

চাৰিয়ো বেদৰ ইসে মোক্ষ অভিপ্ৰায়।।

হেন জানি নামৰ চৰণে চাপি ধৰা।

গৃহতে থাকিয়া সুখে সংসাৰক তড়া।।৫৬৬।।

কৃষ্ণৰ নামেসে ৰাজা সমস্তে ধৰ্ম্মৰ।

সুমৰন্তে নাম সিজৈ ধৰ্ম্ম নিৰন্তৰ।।

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে ভাগৱত মত।

বোলা হৰি হৰি জুই লাগোক পাপত।।৫৬৭।।

.......

 

।।কালিয় দমন।।

।।ছবি।।

দিনেক গোৱিন্দ দেৱ     বলোক লগত নলৈ

আপুনি মেলিলা সৱে গাই।

গোপশিশুসৱে সমে       যমুনাৰ তীৰে তীৰে

ধেনুগণ ফুৰন্ত চৰাই।।

জেষ্ঠ মাসৰ ঘোৰ       ৰৌদ্ৰে পীড়িলেক আতি

একো আৰ তৃষাত নজানি।

কালীৰ হ্ৰদত নামি       নিৰন্তৰে গৰু গোপ

পাৰৈ মানে পিলে বিষপানী।।৫৬৮।।

দুৰ্ঘোৰ বিষয় জালে      মৰিলেক তত কলে

বচন চেতন গৈল হৰি।

কাম্পৈ তনু তৰতৰি      যতেক গোৱাল গৰু

তীৰতে পৰিল প্ৰাণে মৰি।।

গোৱিন্দে দেখন্তে পাছে     গৰু গোপ মৰি আছে

সৰ্পৰ হ্ৰদৰ পানী খাই।

মাথা নমাই নাৰায়ণে     খেদ কৰিলন্ত মনে

ভকতৰ হেনসে বিলাই।।৫৬৯।।

এহি বুলি যদুৰায়        অমৃত নয়নে চাই

সমস্তকে তেখেনে জীয়াইলা।

শৰীৰক আইল জীৱ      উঠি সৱে ভৈল থিয়

নিদ্ৰাৰ চেতন যেন পাইলা।।

অন্যোঅন্যে বোলৈ চাই    এহি বিষপানী খাই

এখনে আছিলো সৱে মৰি।

পুনৰপি জীলো আমি জানিলোহো কৃষ্ণ স্বামী

জীয়াইলা আমাক কৃপা কৰি।।৫৭০।।

কৃষ্ণৰ মহিমা দেখি       নিৰন্তৰে গোপসখি

পৰম বিস্ময় হুয়া আছে।

যমুনা জলক কৃষ্ণে       নিৰ্ম্মল কৰিবে মনে

কালীক খেদাইলা তৈৰ পাচে।।

ৰাজা পৰীক্ষিত শুনি      শুকত সোধন্ত কথা

সাৱশেষে কৈয়ো মুনিবৰ।

কি হেতু অনেক যুগ      যমুনা জলত বঞ্চৈ

সিটো কালী মহাথলচৰ।।৫৭১।।

একে সৰ্প মহাবল        হ্ৰদৰো অগাধ জল

খেদাইলা কিমতে পায়া লাগ।

কৃষ্ণৰ অমৃত কথা       পিয়ন্তে তৃপিতি নাই

কৈয়ো শুনো মুনি মহাভাগ।।

শুনিয়োক সৰ্ব্বজনে       কৃষ্ণকথা পিয়া কৰ্ণে

মুখ কিয় থাকৈ অৱজৰে।

কলিযুগে ৰাম নাম       নলৈ কৰে আন কাম

নাহি আৰ মূৰ্খ তাত পৰে।।৫৭২।।

নাজানে শাস্ত্ৰৰ মৰ্ম্ম      কলিত কীৰ্ত্তন ধৰ্ম্ম

এৰি আন কৰ্ম্মসে বখানে।

নামত নকৰৈ ইচ্ছা       পণ্ডিত বোলাৱৈ মিছা

জানা সিটো একোৱে নজানে।।

চাৰি বেদ ৰামায়ণ       পুৰাণ ভাৰত যত

সৱাহতে কহৱৈ হৰিক।

ইহাক নজানি আন       অৰ্থ কৰৈ ব্যাখ্যান

জানা সিটো মূৰ্খতো অধিক।।৫৭৩।।

কলি পাপ সাগৰত       গৈল তল লোক যত

তথাপি চেতনা নাহি গাত।

কিনো আতি মূঢ়মতি     পাপীৰো কৰ্ম্মত ৰতি

কৰৈ শুনি হাসি উঠে আত।।

মহাপাপ বিমোচন        মাধৱৰ গুণগণ

এৰি মৰৈ কিনো হতবুদ্ধি।

যেন আতি চিৰৰোগী     আপুনি চিতনি মৰৈ

কোছতে আছন্ত মহোষধি।।৫৭৪।।

ইসে আতি ভৈল কষ্ট     নিজকৰ্ম্মে হোৱৈ নষ্ট

নধৰিয়া কৃষ্ণৰ নামক।

হাতৰ অমৃত এৰৈ       চিতনি আপুনি মৰৈ

যেন খায়া গৰল বিষক।।

জানি এৰা আন মতি     নামক কৰিয়ো ৰতি

ছাড়ি চাৰ ভাষভুষ কাম।

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে      হৰিনামে পাপ দহে

নিৰন্তৰে বোলা ৰাম ৰাম।।৫৭৫।।

.............

 

                       ।।পদ।।

শুক নিগদতি ৰাজা শুনিয়ো সৰ্ব্বথা।

কালীৰ হ্ৰদৰ সিটো কি কহিবো কথা।।

দুৰ্ঘোৰ অগাধ জল ব্যাপি আছৈ সাপে।

উথলয় জল বিষবিহ্নৰ প্ৰতাপে।।৫৭৬।।

উপৰে উৰান্তে পক্ষী পৰৈ মৰি মৰি।

খলকত যায় জল দূৰক উফৰি।।

মৰয় তীৰৰ তৰু নলাগৈ বিলম্ব।

জীৱৈ একে গাছ মাত্ৰ তীৰত কদম্ব।।৫৭৭।।

পুৰ্ব্বত গৰুড়ে হৰি আনন্তে অমৃত।

সেহি কদম্বত পৰি আছিলা কিঞ্ছিত।।

অমৃতৰ পৰশ পাইলেক ইটো গাছে।

সিহেতুসে কদম্ব জীৱন্তে ৰহি আছে।।৫৭৮।।

কৃষ্ণে পৰশিৱে হেন তাহাৰো লিখিত।

তাতেসে নমৰি বৃক্ষ ৰহিল তহিত।।

পাচে বিষময় সিটো দেখি হ্ৰদখণ্ড।

জানিলা কালীকো প্ৰভু পৰম প্ৰচণ্ড।।৫৭৯।।

গুণন্ত মনত সৰ্প দুষ্ট দুৰাচাৰ।

দুষ্টক দণ্ডিবে লাগি মোৰ অৱতাৰ।।

এহি বুলি মাধৱে বধিবে প্ৰবন্ধিল।

পীতবস্ত্ৰ আটি তুলি কটিত বান্ধিল।।৫৮০।।

আস্ফোট কৰিয়া বাহু ডাম্ফি মাৰি পাচে।

উঠিলন্ত গৈয়া উচ্চ কদম্বৰ গাছে।।

টলবল গাছ যেন যাই ভূমিকাম্প।

দিলা কৃষ্ণে আটোপে হ্ৰদৰ মাজে জাম্প।।৫৮১।।

জগতৰ গুৰু ভৰে পৰিলা প্ৰকাশি।

প্ৰচণ্ড শৱদে উথলিল জলৰাশি।।

উৰ্ম্মিৰ আন্দোলে জল পলম্পিল পুনু।

চতুৰ্ভিতি গৈল জল একশত ধনু।।৫৮২।।

অনন্তবীৰ্য্যৰ সিটো কোন অদভূত।

পাচে আড়ম্বৰে কৃষ্ণে ক্ৰীড়িলা বহুত।।

দুই বাহুদণ্ডে ডাম্ফি মাৰি মহাৰঙ্গে।

উথলন্ত জল যেন প্ৰমত্ত মাতঙ্গে।।৫৮৩।।

চোটত আটাস পাৰৈ যেন হ্ৰদখণ্ড।

যায় দশোদিশে তাৰ শবদ প্ৰচণ্ড।।

শুনিলোক কালী সিটো শবদ কল্লোল।

গাৱত লাগিল গৈয়া জলৰ আন্দোল।৫৮৪।।

নসহিলা পৰাভৱ ভয়ঙ্কৰ সৰ্পে।

সসৈন্যে আসিল ক্ৰোধে খেদি মহাদৰ্পে।।

ফোফাই আতি তুলি সিটো সহস্ৰেক ফেঁট

নিৰ্ভয়ে ক্ৰীড়ন্ত কৃষ্ণে ভৈলা আসি ভেট।।৫৮৫।।

পৰম সুন্দৰ ৰূপ লাৱণ্য প্ৰচুৰ।

দেখি কোটি কন্দৰ্পৰো দৰ্প হোৱৈ চুৰ।।

কায় কান্তি আতি সিটো হ্ৰদক সুহাই।

একদৃষ্টি কালীয়ো নিহালি আছে চাই।।৫৮৬।।

নৱমেঘ সম শ্যাম তনু সুকুমাৰ।

তাতে পীতবস্ত্ৰে আতি কৰে জাতিষ্কাৰ।।

কমললোচন চান্দ বদন সুন্দৰ।

দশন কুন্দল কড়ি অৰুণ অধৰ।।৫৮৭।।

কুটিল অলকা পান্তি জ্বলৈ কপালত।

সুবলিত ৰত্নৰ তিলক ললাটত।।

উন্নত নাসিকা দেখি মুখে মন্দহাস।

মনক আহ্লাদৈ কোটি ইন্দুৰ প্ৰকাশ।।৫৮৮।।

শিৰত কিৰীটি জ্বলৈ ৰতনে উজ্জ্বল।

কৰ্ণত জ্বলন্তে আছৈ মকৰ কুণ্ডল।।

কণ্ঠত কৌস্তভ ৰত্ন শ্ৰীবৎস হিয়াত।

উৰুস্থলে চটা দেখি লক্ষ্মীৰ সাক্ষাত।।৫৮৯।।

ললিত বলিত ভুজ ভুজঙ্গৰ কায়।

নখ আৰকত কৰ কিশলয় প্ৰায়।।

কনক কঙ্কণ জ্বলৈ কেয়ূৰ বলয়।

আঙ্গুলিত আঙ্গঠি গাণ্ঠিত ৰত্নময়।।৫৯০।।

গলে বনমালা জ্বলৈ আপাদ পৰ্য্যন্তে।

আছৈ মধুকৰে মধুলোভে গুঞ্জৰন্তে।।

ৰতনে খচিত কাঞ্চি কিঙ্কিণী কটিত।

চাৰু উৰু জঙ্ঘা জানু দেখি সুৱলিত।।৫৯১।।

অৰুণ চৰণ চাৰু নৱ পদ্মকোষ।

ৰত্নৰ নূপুৰে কৰে ৰুণঝুণ ঘোষ।

উজ্জণ্টি উজ্জ্বল পদ আঙ্গুলিৰ পান্তি।

আৰকত নখ চন্দ্ৰচয় কৰৈ কান্তি।।৫৯২।।

পদতল ৰাতুল ভকত মনোনীত।

ধ্বজ বজ্ৰ পঙ্কজ অঙ্কুশে অলঙ্কৃত।

হেন চমৎকাৰ ৰূপে বিপুল প্ৰভাৱে।

কৰন্তে আছ্ন্ত ক্ৰীড়া কৃষ্ণে লীলা ভাৱে।।৫৯৩।।

আউডালন্ত বাহুযুগ আফালিয়া থাকে।

দেখি খঙ্গে ভুজঙ্গমে নসহিলা তাকে।।

মেলি হাজাৰেক ফণা ফোফাই মহাৰাগে।

জিহ্বা মেলি কোৱাৰি চেলেকে ক্ৰূৰ নাগে।।৫৯৪।।

আখি মুখে বজাই বিষ বহ্নি জ্বালা ছানি।

দুতয় হাজাৰ জ্বলৈ চক্ষুত আঙ্গনি।।

চমৎকাৰে পাচে ফোকাৰয় সৰ্পগোট।

মৰ্ম্ম স্থানে মাৰিল কৃষ্ণক খেদি খোট।।৫৯৫।।

নজানে পাতকী সৰ্পে প্ৰভুৰ প্ৰভাৱ।

লাঞ্জে মেঢ়াই ধৰিলা কৃষ্ণৰ সৰ্ব্বগাৱ।।

কৰিলেক বন্দী গোৱিন্দক ক্ৰূৰ কালী।

বিষৰ জালাত অচেতন বনমালী।।৫৯৬।।

দশন নিস্পান প্ৰাণ নেখেলৈ নাসাত।

নেমেলন্ত নেত্ৰ আতি মৃতক সাক্ষাত।।

একো চেষ্টা নাহি নলাৰন্ত হাত ভৰি।

বিষ লাগি হ্ৰদতে থাকিল প্ৰভু পৰি।।৫৯৭।।

দেখি সখি গোপগণে কৃষ্ণৰ বিলাই।

অন্তৰীক্ষ ধাতু তধা দিয়া আছৈ চাই।।

হা নাথ কৃষ্ণ কিনো মিলিল বিপাক।

মৰিলা আপুনি প্ৰভু জীয়ায়া আহ্মাক।।৫৯৮।।

তোহ্মাতে অৰ্পিলো পত্নী পুত্ৰ অৰ্থ স্বামি।

তুমি অবিহনে কেনে এভো জীঞো আমি।।

এহি বুলি গোপচয় অচেতন ভৈল।

পৃথিৱীত পৰি মহামৰ্ম্মে মূৰ্চ্চা গৈল।।৫৯৯।।

নিশ্চেষ্ট কৃষ্ণক দেখি যত গৰু গাই।

প্ৰৱেশিলা ভয় শোকে তৃণক নখায়।।

কৃষ্ণ মুখ নিৰেখি থাকিলা কান্দি ৰহি।

চক্ষুৰ লোতক ধাৰা দণ্ডে যায় বহি।।৬০০।।

গোকুলত মিলিল মহত উতপাত।

ঘনে ভূমি লৰৈ পৰৈ সঘনে নিৰ্ঘাত।।

অনাবাৱে উভৰি উভৰি পৰৈ তৰু।

বাটে বাটে আটাস পাৰন্তে ফুৰৈ ফেৰু।।৬০১।।

সঘনে বৰিষৈ মেঘে হালধি ৰুধিৰ।

কাম্পয় হৃদয় তনু মন নুহি থিৰ।।

নেত্ৰৰ লোতক আতি বহে অবিশ্ৰম।

যশোদাৰ দক্ষিণ নন্দৰ ফন্দৈ বাম।।৬০২।।

দেখি বিমঙ্গল গোপ গোপী ধাতু নাই।

ভৈলা দ্ৰুতে নন্দৰ মন্দিৰে একঠাই।

সৱে বোলৈ বলাই আজি লগত নগৈল।

কৃষ্ণৰ তথাত কোথা অথন্তৰ ভৈল।।৬০৩।।

ঘোৰ ইটো উৎপাত সাক্ষাতে যেন কৱৈ।

প্ৰাণবন্ধু মাধৱ মৰিল মনে লৱৈ।।

এহি বুলি শোকে কতো দুখে অচেতন।

কৃষ্ণক দেখিতে প্ৰৱেশিলা বন্দাবন।।৬০৪।।

গোৱিন্দেসে সৱাৰো জীৱন মন প্ৰাণ।

আবাল পৰ্য্যন্তে যায় তেজি নিজ থান।।

হা কৃষ্ণ বুলি পাচে উচ্চাৰে বচন।

নন্দ যশোদাৰ আতি হৰিল চেতন।।৬০৫।।

হা বাপ কৃষ্ণ পুত্ৰ কি দেখো বিলায়।

গোৱিন্দৰ খোজতে পৰন্তে দুয়ো যায়।।

লগতে চলন্ত বলো মনত হাসন্ত।

জানি কৃষ্ণ প্ৰভাৱক একো নভাসন্ত।।৬০৬।।

মহা অসন্তোষে চলে গোৱাল গোৱালী।

কৃষ্ণৰ খোজক যায় পঁজাল নিহালি।।

ধ্বজ বজ্ৰ পঙ্কজ অঙ্কুশ চিন চাই।

খোজতে পৰন্তে যায় শোকে ধাতু যায়।।৬০৭।।

গোপীসৱে আৱৰি ধৰন্তে নেই তুলি।

নন্দো চলি যান্ত যেন মৃতক পুতলি।।

এহিমতে যমুনাৰ তীৰক আণ্টাইল।

কান্দৈ গোপ গৰু পৰি গৈয়া ভেট পাইল।।৬০৮।।

দেখৈ হ্ৰদ মাজে পাচে পৰি আছা হৰি।

বন্দী কৰি আছৈ সৰ্পে শৰীৰ আৱৰি।।

চেতন নাহিকৈ কৃষ্ণ মৰিলন্ত প্ৰাণে।

ধাতু উৰি গৈল গৈয়া দেখি বিদ্যমানে।।৬০৯।।

ক্ৰন্দনৰ উৰ্ম্মি উথলিল মহাৰোল।

প্ৰচণ্ড বতাসে যেন সাগৰ কল্লোল।।

হা প্ৰাণনাথ কৃষ্ণ কৈক যাহা এড়ি।

কান্দৈ পড়ি পড়ি যমুনাৰ তীৰ বেঢ়ি।।৬১০।।

গোপী সমস্তৰ নাই সন্তাপৰ পাৰ।

কৃষ্ণ বিনে শূন্য দেখৈ দিনতে আন্ধাৰ।।

কৃষ্ণৰ কটাক্ষ হাস্য সৌহৃদ্য সুমৰি।

বিলাপ কৰন্ত আতি আৰ্তৰাৱ কৰি।।৬১১।।

হা কৈক যাহা প্ৰভু বান্ধৱ মধাই।

গোপী সমস্তক শোক সাগৰে পেহ্লাই।।

সৱ তেজি তযু চৰণক কৈলো আশ।

তুমি অৱিহনে প্ৰভু ভৈলো সৰ্ব্বনাশ।।৬১২।।

গধূলি প্ৰভাতে যাক নেত্ৰে কৰো পান।

সিটো মুখ নেদেখি ক্ষণেকে ফুটৈ প্ৰাণ।।

হেন বন্ধু বিনে জীঞো দাৰুণ হৃদয়।

এহি বুলি দেখৈ সন্তাপতে তমোময়।।৬১৩।।

কৃষ্ণৰ বদন পদ্ম নয়নে নিৰেখি।

কান্দৈ যশোদাক আৱৰিয়া সৱে সখী।।

নেত্ৰৰ লোতক আতি বহি যায় ধাৰে।

মহাশোকশেলে পশি হৃদয় বিদাৰে।।৬১৪।।

কৃষ্ণৰ অৱস্থা দেখি নন্দ যশোদাৰ।

পুত্ৰশোকে জমকে চৌভিতি অন্ধকাৰ।।

মহামৰ্ম্মে মূৰ্চ্চা গৈলা ভৈলা অচেতন।

কতো বেলি আছি সন্ধুকিল দুয়োজন।।৬১৫।।

পাৰন্তে লোটাৰি পাৰি মাটিত নিঢালে।

হা কৃষ্ণ বুলি তুলি মাথাক আফালে।।

কতো পুত্ৰ পুত্ৰ বুলি ডাকৈ উকি দিয়া।

জাঞলে মুষ্টিক ধৰি ধাকুৰন্ত হিয়া।। ৬১৬।।

হৰৈ শ্ৰুতি কতো তধা দিয়া থাকৈ চাই।

নেত্ৰৰ লোতক আতি ধাৰে বহি যায়।।

কৃষ্ণৰ সুন্দৰ বদনক চাই চাই।

কান্দন্ত যশোদা গুণ বৰ্ণাই বৰ্ণাই।।৬১৭।।

গোধূলি যাইবেক কোনে বংশীক বজাই।

কোনে গৈয়া মোক আৱে বুলিবেক আই।।

ধূলা জাৰি কাক নিয়া কৰাইবোহো স্নান।

কোনে কৰিবেক মোৰ গোৰসক পান।।৬১৮।।

বিচায়া শুৱাইবো কাক সুকোমল তুলি।

কাহাক ডাকিব আজি জাগা কৃষ্ণ বুলি।।

সুন্দৰ বদনে কোনে বজাইবেক বেণু।

প্ৰভাতে মেলিয়া কোনে চাৰিবেক ধেনু।।৬১৯।।

কতেক জনমে তপসাই পাইলো তাক।

অল্পতে তেজিলা অনাথিতি কৰি মোক।।

কি ভৈল পুতাই আজি কৃষ্ণ মোৰ বাপ।

তোৰ যমকাল ভৈল কৈৰ ইটো সাপ।।৬২০।।

পুতাইৰ লগতো পাপী মোক মাৰ খাই।

ইটো আৰ ছাৰ জীৱনত কাৰ্য্য নাই।

কৃষ্ণ অবিহনে এভো কেনে প্ৰাণ ধৰো।

এহি যমুনাৰ জলে জাম্প দিয়া মৰো।।৬২১।।

এহিমতে আতি মহা শোকে কান্দি কান্দি।

নিৰন্তৰে গোপ গোপীগণ নন্দ আদি।।

নপাৰি ধৰিবে চিত গোবিন্দক চাই।

কালীৰ হ্ৰদত দুঃখে জাম্প দিবে যায়।।৬২২।।

দেখন্ত অকাৰ্য্য মিলৈ ৰাম মহাভাগ।

নযা নযা বুলি বলো ভেন্টিলেক আগ।।

সৰ্পৰ দৰ্পক একেতিলে চূড় কৰি।

নাহি চিন্তা এতিক্ষণে আসিবন্ত হৰি।।৬২৩।।

কৃষ্ণৰ আগত সৰ্প পতঙ্গ পৰায়।

খেদাইবন্ত দমি আক থাকা ৰঙ্গ চাই।।

বলোৰ বচনে ব্ৰজবাসী শান্ত ভৈল।

কৃষ্ণক অপেক্ষি কাষৰতে সৱে ৰৈল।।৬২৪।।

কৃষ্ণমুখ নিৰেখি নিজম পৰি আছে।

তাত অনন্তৰে কথা শুনিয়োক পাচে।।

দেখা সৰ্বলোক কেন মহন্তৰ দুঃখ।

অনিত্য সংসাৰ আত কিছো নাহি সুখ।।৬২৫।।

অণুমাত্ৰো নাহি সুখ ইটো সংসাৰত।

সপোনৰ নিধি সম ধন জন যত।।

ক্ষণিকতে অন্তৰে মেঘৰ যেন ছায়া।

তেনয় অথিৰ যত সুত বিত জায়া।।৬২৬।।

হেন বিষয়ত কৰা কিমতে বিশ্বাস।

অমৃতক তেজি কালকুট কৰা গ্ৰাস।।

কৃষ্ণৰ ভকতিসুখ সাগৰ সঙ্কাশ।

অমৃততোধিক স্বাদ নাহিকৈ প্ৰয়াস।।৬২৭।।

দুই গুটি অক্ষৰ ইটো হৰি হেন নাম।

সাধৈ তথাপিতো ইটো দেখা কেন কাম।।

সংসাৰ ব্যাধিৰ ইসে ঔষধ সুসাৰ।

অনায়াসে কৰৈ দুঃখ সাগৰত পাৰ।।৬২৮।।

পৰম অক্ষয় ইটো পৰলোক বিত।

হেন জানি হৰিৰ নামত দিয়া চিত।।

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে নাহি আন গতি।

বোলা ৰাম ৰাম সৱে থিৰ কৰি মতি।।৬২৯।।

...........

।।দুলড়ী।।

পাচে কৃষ্ণ দুই           দণ্ড পিৰ আছৈ

মনুষ্য চেষ্টা দেখায়।

দীন দয়ানিধি           দেখন্ত দুঃখত

গোপ গোপী মৰি যায়।।

ভকত কৃপাল           দিলা উড়ুফাল

লীলায়ে কৰি আছোট।

কৃষ্ণক এড়িয়া           উফৰিল কালী

সৰ্পে পায়া মহাচোট।।৬৩০।।

নমাই হাজাৰেক         ফণা ফোফাই আতি

কৃষ্ণক চাহিয়া থাকে।

আৰকত আখি         মুখে বজায় বহ্নি

বিষ বিৰষয় নাকে।।

জিহ্বা মেলি মেলি        চেলেকৈ কৱাৰি

লাঞ্জ উপৰক উৰে।

দেখি কালীৰায়ক        হৰি হাম্ফুলিলা

লীলায়ে যেন গৰুড়ে।।৬৩১।।

বেঢ়ি তাক পাক        ফুৰাইবে লাগিলা

চক্ৰাকাৰে চমৎকাৰে।

কালীয়ো কৃষ্ণক         সন্মুখে ভ্ৰময়

তুলি ফণা ফোটকাৰে।।

ফুৰন্তে ফুৰন্তে      হাৰাশাস্তি ভৈল

জানি জগতৰ নাথে।

উচ্চল কন্ধত      ডেৱাই আড়ম্বৰ

চড়িলা কালীৰ মাথে।।৬৩২।।

প্ৰচণ্ড উদণ্ড       হাজাৰেক মুণ্ড

ছত্ৰ যেন তুলি আছে।

তাক ভিৰি পাৱে        নানা ভঙ্গি ভাৱে

নাচিবে লাগিলা পাচে।।

তাৰ শিৰোৰত্ন     লাগি আতি ৰঙ্গা

ভৈলা পাদপদ্ম দুই।

অখিল কলাৰ      গুৰু নাৰায়ণ

নাচন্ত আনন্দ হুই।।৬৩৩।।

সিদ্ধ বিদ্যাধৰ      গন্ধৰ্ব চাৰণ

দেখিয়া নাচে উৎসুকি।

দুন্দুভি মৃদঙ্গ      ৰঙ্গে বজাৱন্ত

তাল কৰতাল ঠুকি।।

কৃষ্ণগুণ গীত      গাৱৈ ৰঞ্জি চিত

সুৰভি পুষ্প বৰিষে।

দেৱ মুনি যত     থাকি আকাশত

বোলন্ত তুতি হৰিষে।।৬৩৪।।

দেৱ শ্ৰীহৰি       অঙ্গি ভঙ্গি কৰি

নাচা মৃদঙ্গৰ চেৱে।

ইফণাৰ পৰা      সিফণাক লাগি

লাম্ফ দিয়া যান্ত ডেৱে।।

হাজাৰেক শিৰ     ভৈল ছিৰাছিৰ

কৃষ্ণৰ ভৰিৰ গিৰি।

দুষ্মহ ভৰক       সহিবে নপাৰৈ

যেন পৰৈ ঘাৰ ছিৰি।।৬৩৫।।

যিটো যিটো সিটো       ননমাৱৈ মুণ্ড

প্ৰচণ্ড কালী নিস্খলে।

তাতে তাতে চৰি        ভৰিয়ে মৰ্দ্দন্ত

নৃত্যৰ ভঙ্গিৰ ছলে।।

কৃষ্ণৰ ভৰত      ঢলো পলো কৰৈ

সঙ্কুচি আকুল ভাৱে।

নাকে মুখে দুঃখে        ছাদিলা ৰুধিৰ

চেতন নাহিকে গাৱে।।৬৩৬।।

..................

 

।।ছবি।।

দুনাই সন্ধুকিয়া সিটো    যিটো যিটো তোলৈ শিৰ

আশেষ ফোকাৰে ক্ৰোধ কৰি।

নৃত্যৰ ভঙ্গিত ভৰি  দিয়া তাতে তাতে চড়ি

মৰ্দ্দন্ত ডেৱাই দেৱহৰি।।

প্ৰচণ্ড নৃত্যত তাৰ       ভাগিল সহস্ৰ ফণা

হাৰ ঘাৰ বিহৰিল চোটে।

হাজাৰেক মুখে দুঃখে      ছাদিল ৰুধিৰ সিটো

তমোময় দেখি সৰ্পগোটে।।৬৩৭।।

যত মদগৰ্ব্ব তাৰ       দম্ভ দৰ্প অহঙ্কাৰ

গুচাই চিন্তিলা হৰি হিত।

মহাক্ৰুৰ কালীৰায়       আপদ ঔষধ পাই

তাহাৰো নিৰ্ম্মল ভৈল চিত।।

যিটো চৰাচৰ গুৰু       পৰম পুৰুষ হৰি

তাঙ্ক পাচে কৰিলা সন্মান।

গতি আৱে বনমালী      বিমৰিষ কৰি কালী

লৈলা মনে কৃষ্ণত শৰণ।।৬৩৮।।

কৃষ্ণৰ দুষ্মহ ভড়ে       ভাগি হাৰ ঘাৰ পৰে

প্ৰহাৰ ফুটিল ফণা যত।

মৰি যায় কালীৰায়      চেতন গিয়ান নাই

ভৈল আতি শৰীৰ নিতত।।

দেখি নাগপত্নী লোকে     পৰম বিহ্বল শোকে

সোলকৈ বসন কেশ পাশ।

শৰীৰ আসিল ঘামি      হা মৰিলন্ত স্বামী

আমি সৱে ভৈলো সৰ্বনাশ।।৬৩৯।।

এহি বুলি অসন্তুষ্টি       হিয়াত হানিয়া মুষ্টি

যায় লড়ি চাড়িয়া ওৱাৰি।

কালীৰ অৱস্থা দেখি      কান্দৈ শোকে মকমকি

যত পিতব্ৰতা নাগনাৰী।।

নেত্ৰৰ লোতক ঝৰি      পৰি যায় সৰসৰি

হাটফোটে ফোকাৰে নিশ্বাস।

হা মোৰ প্ৰণপতি        হেনসে লভিলা গতি

কতো পাৰৈ সন্তাপে আটাস।।৬৪০।।

হদৃয়ত জ্বলৈ আগি       কৃষ্ণৰ পাশক লাগি

শিশু আগ কৰি যায় চলি।

আথে বেথে গৈয়া লৰি    আগে দণ্ডৱতে পড়ি

প্ৰণামিলা কৰি কৃতাঞ্জলি।।

পাচে নাগপত্নীগণে        স্বামীৰ মোক্ষক মনে

লৈল সৱে কৃষ্ণত শৰণ।

শুনিয়োক সৰ্বজনে       হৰি হৰি বোলা ঘনে

যাৱে আছে গাৱত চেতন।।৬৪১।।

...............

 

      ।।নাগ পত্নীৰ কৃষ্ণস্তুতি।।

                  ।।পদ।।

কৰাইবাক লাগি সৱে স্বামীৰ মুকুতি।

নাগপত্নীসকলে কৃষ্ণক কৰৈ তুতি।।

ঘোৰ অপৰাধ কৰিলেক স্বামী চণ্ড।

বিহিলা ইহাৰ প্ৰভু সমুচিত দণ্ড।।৬৪২।।

পুৰাণ পুৰুষ সনাতন তুম হৰি।

দুষ্টক দণ্ডিবে লাগি আছা অৱতৰি।।

যদ্যপি তোহ্মাৰ শত্ৰু মিত্ৰ নাহি কেৱ।

দুষ্টকেসে দণ্ডা তথাপিতো তুমি দেৱ।।৬৪৩।।

কিনো অনুগ্ৰহ আঙ্ক কৰিলাহা হৰি।

ভৈল সৰ্প জাতি ইটো যিটো পাপ কৰি।

ইটো দণ্ডে সিয়ো সৱে নাশিলা পাতক।

বৰতো অধিক দেখো তোহ্মাৰ ক্ৰোধক।।৬৪৪।।

এৰি দম্ভ মান মদ ধৰি কষ্টব্ৰত।

ইটো সৰ্পে তপ কিনো কৰিলে পূৰ্বত।।

কিবা ইটো ভূতদায়া আছিল আচৰি।

যিহেতু ইহাত তুমি তুষ্ট ভৈলা হৰি।।৬৪৫।।

তোহ্মাৰ পাইলেক প্ৰভু পদধূলাচয়।

যিহেতু ইহাৰ হেন ভৈল ভাগ্যোদয়।।

যাক অভিলাষে লক্ষ্মী কায়ক্লেশ কৰি।

আচৰিল চিৰ তপ কষ্টব্ৰত ধৰি।।৬৪৬।।

যিটো পদধূলাক ভকতে প্ৰভু পাই।

সাৰ্ব্বভৌম ৰাজাৰ পদকো এড়ৈ যায়।।

স্বৰ্গ ব্ৰহ্মপদকো নাহিকৈ হৰি বাঞ্ছা।

নকৰন্ত যোগ সিদ্ধিকো লাগি ইচ্ছা।।৬৪৭।।

নোখোজন্ত হুইবে পাতালৰ অধিপতি।

মোক্ষৰ সুখত নাহি ভকতৰ ৰতি।।

চৰণৰ তোহ্মাৰ ৰেণুক অভিলাষি।

পদ পঙ্কজত মাত্ৰ থাকন্ত উপাসি।।৬৪৮।।

লক্ষ্মী ব্ৰহ্মা মহেশ প্ৰভৃতি দেৱগণে।

যিটো পদৰজ খুজি নপান্ত যতনে।।

তামসিক ক্ৰূৰ ক্ৰোধী কালী সৰ্প জাতি।

ইটো পদধূলাক কিমতে পাইল আতি।।৬৪৯।।

নমো নমো অচিন্ত্য শকতি নাৰায়ণ।

কাৰণৰো কাৰণ তুমিসে আকৰণ।।

নাহি আদি অন্ত মধ্য পৰিচ্ছিন্ন যাৰ।

পূৰ্ণানন্দ প্ৰভু হেৰা কৰো নমস্কাৰ।।৬৫০।।

মনো নমো অতৰ্ক মহিমা দেৱ হৰি।

জগতকে ব্যাপিয়া আপুনি আছা ধৰি।।

তুমি সৰ্বসাক্ষী ৰাখি আছা প্ৰাণীচয়।

তোহ্মাতেসে হন্তে হৱৈ উৎপত্তি প্ৰলয়।।৬৫১।।

যাৰ চাৰি মহা মোক্ষ মূৰ্ত্তি অনুপাম।

ৰাম কাম অনিৰুদ্ধ বাসুদেৱ নাম।।

হেন ভগৱন্ত কৃষ্ণ দেৱতাৰো দেৱ।

তোহ্মাৰ চৰণে কৰো লক্ষ কোটি সেৱ।।৬৫২।।

বিস্তৰ কৰিল তুতি নাগনাৰীজাক।

পদ বহুল্যক ডৰে নকহিলো তাক।

তুতি এৰি কৃষ্ণক কাৰ্পুণ্য কৰৈ পাচে।

ক্ষমিয়োক মাধৱ মৰন্তে স্বামি আছে।।৬৫৩।।

তোহ্মাক নজানি আসি দংশিলে দুৰ্জ্জন।

বাৰেকৰ দোষ মৰষিয়ো নাৰায়ণ।।

তোহ্মাৰ আগত ইটো যেন ক্ষুদ্ৰ মস।

ইহাক মাৰিলে হৰি হুইবে কোন যশ।।৬৫৪।।

কৰিয়ো কৰুণা আঙ্ক কৃষ্ণ কৃপাময়।

ধাতু প্ৰাণ নাহি নাথ স্বামী মৰিলয়।।

ঘাৰ ভাগি ওলমি মুখৰ পৰৈ লাল।

আউৰ পৰিবেদনে ইহাৰ মিলৈ কাল।।৬৫৫।।

লাগৈ মানে ভৈল শাস্তি ভুঞ্জাইলা ইহাক।

নকৰিয়ো কৃপাময় অনাথ আহ্মাক।।

পতিব্ৰতা নাৰীৰ স্বামীসে মোক্ষ প্ৰাণ।

আঞ্চল পাতিয়া আমি মাগো স্বামীদান।।৬৫৬।।

এহি বুলি কান্দয় কৃষ্ণৰ পাৱে পৰি।

নয়নৰ পৰৈ আতি লোতক নিগড়ি।।

পতিৰ সন্তাপে প্ৰাণ ফুটি যেন পৰে।

স্ত্ৰীৰ কাৰুণ্যে কৃপা সম্পজিল বৰে।।৬৫৭।।

বিমূৰ্চ্ছিত কালীকো দেখিয়া কৃষ্ণদেৱ।

সৰ্পৰ শিৰৰ পৰা নামিলন্ত ডেৱে।।

ধাতু নামি আইল জীলৈ যেন কথমপি।

যমৰ পুৰৰপৰা আইল পুনৰপি।।৬৫৮।।

পাচে কিছো কিছো কৰি কেঙ্কাই শ্ৰুতি পাই।

মেলিলেক আখি আতি হাতাসে ফোফাই।।

জানিলেক কৃষ্ণ এন্তে জগতৰ নাথ।

কৰিলা প্ৰণাম নমাই হাজাৰেক মাথ।।৬৫৯।।

মহা বেদনাত তাৰ মুখে নাশৈ মাত।

লাসে লাসে বোলৈ কৃতাঞ্জলি কৰি হাত।।

সহজে দুৰ্জ্জন আমি ক্ৰূৰ সৰ্প জাতি।

সৰ্বক্ষণে নুগুচৈ আমাৰ ক্ৰোধ আতি।।৬৬০।।

স্বভাৱে দুস্ত্যজ দেৱ কি কহিবো আমি।

নানাবিধ জন্ত্তুক তুমিসে স্ৰজা স্বামি।।

সৱাতো অধিক ক্ৰোধী ভৈলো আমি প্ৰায়।

নাহি আন ক্ৰূৰ আৰ আহ্মাত বিনায়।।৬৬১।।

দেখিয়োক প্ৰভু কেন মোৰ অহঙ্কাৰ।

গৰ্বমদে চিন্তিলো তোহ্মাৰ অপকাৰ।।

দৰ্পচুৰ কৰি কিনো কৰিলাহা ভাল।

গুচিল আজিসে মোৰ চক্ষুৰ পটাল।।৬৬২।।

আৱেসে জানিলো তুমি পৰম ঈশ্বৰ।

মৰষিয়ো দোষ আমি তোহ্মাৰ কিঙ্কৰ।।

নুগুচোক মোৰ তযু চৰণত ৰতি।

আজ্ঞা কৰা কি কৰিবো ত্ৰিজগত পতি।।৬৬৩।।

হেন শুনি হাসি হৰি  দিলন্ত উত্তৰ।

চল সাগৰক ঐৰ সত্বৰে অন্তৰ।।

লগতে লড়োক পুত্ৰ পত্নী নিৰন্তৰ।

হ্ৰদৰ ভুঞ্জোক জল পশু পক্ষী নৰ।।৬৬৪।।

তোৰ মোৰ কথাকে সুমৰৈ যিটোজন।

প্ৰভাত সন্ধ্যাত কৰৈ কৌতুকে কীৰ্ত্তন।।

নপাইবেক পৰাভৱ সৰ্পৰ সাক্ষাত।

আজি ধৰি হৌক হ্ৰদ পৰম প্ৰখ্যাত।।৬৬৫।।

পিতৃক তৰ্পন্ত যিটো আতে কৰি স্নান।

আহ্মাৰ স্মৰণে হুইবে পাতক নিৰ্য্যাণ।।

ৰমণক দ্বীপক সত্ত্বৰে যাত্ৰা কৰ।

তই নকৰিবি আৰু গৰুড়ক ডৰ।।৬৬৬।।

ধ্বজ বজ্ৰ পঙ্কজ পাৱৰ চিহ্ন যত।

আছে সাঞ্চ বান্ধি দেখ সাক্ষাতে শিৰত।।

তাক দেখি নখাইবে গৰুড়ে মোক ডৰে।

শুনি উল্লাসিত কালী পৰম সাদৰে।।৬৬৭।।

কৃষ্ণক পূজিল যত্নে ৰত্নৰ সম্ভাৰে।

গন্ধে পুষ্পে ধূপে দীপে বস্ত্ৰ অলঙ্কাৰে।।

চৰণত পৰি পুত্ৰ পত্নী সমন্বিতে।

শিৰে পদধূলি তুলি লৈল একচিতে।।৬৬৮।।

প্ৰদক্ষিণে প্ৰণাম কৰিলা বাৰ সাত।

পাচভৰি লড়িল যুৰিয়া যোৰহাত।।

আনন্দতে কালিৰ নেত্ৰৰ নীৰ বৱে।

ৰমণক দ্বীপক লড়িল সবান্ধৱে।।৬৬৯।।

সেহিদিন ধৰি হ্ৰদ কৃষ্ণৰ প্ৰসাদে।

ভৈল জল নিৰ্ম্মল অমৃতময় স্বাদে।।

পুছে পৰীক্ষিতে শুনি মিলিল সংশয়।

ৰমণক দ্বীপসৱে সৰ্পৰ আলয়।।৬৭০।।

এৰি কিয় তাক কালী আইল হ্ৰদ জলে।

গৰুড়ৰ দ্ৰোহ কিবা কৰিল একলে।।

কৈয়ো কৃষ্ণকথা নাথ শুনো কৰ্ণভৰি।

তাকো সংসাৰৰ সৱে সন্তাপ পাসৰি।।৬৭১।।

শুক নিগদতি সিয়ো কথা শুনা ৰাজা।

মাসে মাসে গৰুড়ক পূজৈ সৰ্প প্ৰজা।।

অনেক নৈবেদ্য দ্ৰব্য বুলি বস্তু যত।

বৃক্ষৰ মূলত থৱে প্ৰতি পূৰ্ণিমাত।।৬৭২।।

ঘৰে ঘৰে ডৰ দেই ৰক্ষাৰ কাৰণে।

গৰুড়ে ভুঞ্জন্ত তাক আতি ৰঙ্গমনে।।

ইটো কালী পৰম দৰ্পিষ্ঠ দুৰাশয়।

বিষয় বীৰ্য্য গৰ্ব্বে গৰুড়কো নগণয়।।৬৭৩।।

দুৰ্বিনয় কদ্ৰুৰ তনয় মহানাগ।

আপুনিয়ো নেদৈ একো বলি বঁটা ভাগ।।

আনেবা বঢ়াৱৈ যৈত তৈকে যায় চলি।

গৰুড়ক কদৰ্থি দুৰ্জ্জনে ভুঞ্জৈ বলি।।৬৭৪।।

হেন শুনি গোৱিন্দৰ প্ৰিয় পক্ষীৰাজ।

কালীক গৰ্জ্জিয়া যুজিবাক ভৈলা সাজ।।

মহাকোপে আটোপে বধিবে আসে ধাই।

পৰ্বত শিখৰ খসি লগতে উৰাই।।৬৭৫।।

খলকিয়া সাগৰ কাখৰ পলম্পিল।

যেন অকালতে মহাপ্ৰলয় মিলিল।।

গৰুড় আসন্ত খেদি দেখি কালী বীৰ।

উপৰক তুলি সিটো সহস্ৰেক শিৰ।।৬৭৬।।

চেলেকৈ কৱাৰি মুখ আখি আৰকত।

বতাস সোসাই যেন ফোফাই ক্ৰোধত।।

খণ্ড খণ্ড কৰে মেঘ লাঞ্জৰ আছাৰে।

গৰুড়ক ধাইলে সৰ্পে দৰ্পে চমতৰে।।৬৭৭।।

দুইকো দুই খেদিয়া ধৰিল খঙ্গে পাই।

যেন মেৰু অঞ্জন পৰ্বত একে ঠাই।।

লগাইলেক কোলাৰ ঘাৰমোৰে বান্ধি ভিড়ি।

আন্দোলা আন্দোলি কৰে দুয়ো দুইক পীড়ি।৬৭৮।

কৰন্ত আক্ৰান্ত আতি দুয়ো মহাবল।

দলদোপ পৃথিৱী আটোপে টলবল।।

গৰুড়ক ধৰি পাচে সৰ্প মহাঘোৰ।

হাজাৰেক মুখে খঙ্গে ভেজাইলে কামোৰ।।৬৭৯।।

একৈ একৈ দান্ত যেন লাঙ্গলৰ ইশ।

গৰুড়ক সৰ্ব্বগাৱে লগাইলেক বিষ।।

বিষ্ণুৰ বাহন বীৰ বিষক নগণি।

কোপে জ্বলিলন্ত যেন তুলাত অগণি।।৬৮০।।

চাম্প দিয়া কালীকো ধৰিল ঠোটে ঘালি।

শৰীৰৰ মাংস নখে পেলাইলা বখালি।।

বাম ডউখা উল্লাসি বৈসাইলা পখা চাট।

কালীৰ মিলিল আসি মৰণৰ ঘাট।।৬৮১।।

গৰুড়ৰ দুষ্মহ পখাৰ পায়া চোট।

জিহ্বা মেলি দান্ত তৰি পৰি সৰ্পগোট।।

নকৰে চেতন বীৰ বিহ্বল পৰায়।

ক্ষণেক সন্ধুকি মনে গুণৈ অৱগাই।।৬৮২।।

নোহো লক্ষ ভাগো পক্ষীৰাজৰ সমান।

ইহাৰ হাতত কেনমতে ৰাখো প্ৰাণ।।

হেন গুণি বেগে আসি হ্ৰদে দিলা বুৰ।

খেদি গুৰি নপাই গৈয়া পালটি গৰুড়।।৬৮৩।।

হ্ৰদক নাসিলা য়িবা হেতু পক্ষীৰায়।

শুনা পৰীক্ষিত তুমি তাৰো অভিপ্ৰায়।

পূৰ্বত হ্ৰদত ঋষি আছিলা সৌভৰি।

মহা মৎস্যগোট সকুটুম্বে ফুৰৈ চৰি।।৬৮৪।।

গৰুড়ে ধৰিবে চান্তে বাধিলা সৌভৰি।

ঋষিবাক্য নগণি ক্ষুধাত খাইলা ধৰি।।

পৰম অনাথ ভৈলা আন মৎস্যগণ।

দেখিয়া দায়ায়ে ঋষি বুলিলা বচন।।৬৮৫।।

যদি দুনাই খান্ত ঐত মৎস্য একপ্ৰাণী।

মৰিবন্ত গৰুড় বুলিলো সত্য বাণী।।

কালী মাত্ৰ জানৈ আক নতু শুনৈ আনে।

গৰুড়ৰ ভয়ত বঞ্চিলা সেহি স্থানে।।৬৮৬।।

কৃষ্ণে উচ্ছাদিল দুনাই দ্বীপতে বঞ্চিল।

শুনি নৃপতিৰ মনে সংশয় গুচিল।।

শুনা সাৱধানে কেশৱৰ গুণ কৰ্ম্ম।

কলিযুগে আতপৰে নাহি আন ধৰ্ম্ম।।৬৮৭।।

পৰম দুৰ্জ্জন কলি পাপৰ সাগৰ।

কৰিলে মলিন মতি সমস্তে লোকৰ।।

কলিসৰ্প দংশিলেক হৰিল চেতন।

ৰামনাম অমৃতক কৰিয়ো যতন।।৬৮৮।।

তেৱেসে এড়াইবা কলি ভুজঙ্গৰ হাত।।

নাহিকে উপায় আন দেখিয়ো সাক্ষাত।

জানিয়া যতনে তেজিয়োক আন কাম।

বোলা সৰ্ব্বজনে ঘনে ঘনে ৰাম ৰাম।।৬৮৯।।

..................

।।ছবি।।

শুক নিগদতি ৰাজা      পাচে পৰীক্ষিত নৃপ

কালীক লীলায়ে কৃষ্ণে দণ্ডি।

তীৰক পাইলন্ত আসি      মুখত ঈষত হাসি

দিব্য অলঙ্কাৰে দেহ মণ্ডি।।

দেখি গোপগোপী সঙ্গে     আতি উল্লসিল ৰঙ্গে

প্ৰাণ পাইলে যেন তনুগণ।

জীলো জীলো বুলি ধৰি    লগাইলেক গলাগলি

আনন্দে ভৰিল সৱে মন।।৬৯০।।

ৰোহিণী যশোদা নন্দে     আনন্দে কান্দন্ত ধৰি

গোপীগণো সন্তাপ নিস্তাৰি।

মিলিল মনত সুখ        কৃষ্ণৰ কমল মুখ

মধু পিৱৈ নেত্ৰভৃঙ্গ ভৰি।।

প্ৰভাৱ জানিয়া হাসি   ৰামে সাৱটিলা আসি

বিপ্ৰগণে বোলৈ শুন নন্দ।

গ্ৰাসিলেক কালী কালে    আইলা কৃষ্ণ ভালে ভালে

কিনো ভৈল পৰম আনন্দ।। ৬৯১।।

যশোদা কৃষ্ণক গই    সাৱটি কোলাত লই

স্নেহে ভৈলা বিহ্বল স্বভাৱ।

ঘনে ঘনে ঘ্ৰানৈ শিৰ     ঝৰয় নয়নে নীৰ

তিন্তিল কৃষ্ণৰ সৰ্ব গাৱ।।

জুৰাইল হৃদয় আতি      কৃষ্ণক বোলন্ত মাতি

কিয় কালীহ্ৰদে দিলা জাম্প।

গোসাই ৰাখিলে তোকে   ক্ষণিতেকে মৰো শোকে

অদ্যাপি নুগুচৈ হৃদি কাম্প।।৬৯২।।

কৃষ্ণৰ দেখিয়া মুখ       পাসৰিলা সৱে দুখ

উল্লসিল যত গাই গৰু।

কৃষ্ণৰ সন্তাপে তঞি      আছিলেক যিবা জঞি

পিঞ্জৰি মঞ্জৰৈ সৱে তৰু।।

এহিমতে ব্ৰজবাসী   নেত্ৰে যেন পিয়ৈ আসি

হৰি পদ পঙ্কজৰ ৰস

দুৰন্ত চিন্তাক তৰি       আনন্দে হৃদয় ভৰি

কৰৈ আতি উলস মালস।।৬৯৩।।

.............

 

।।বনাগ্নি পান।।

।।দুলড়ী।।

অনন্তৰে তৈতে     আনন্দে আছন্ত

ৰাত্ৰি অন্ধকাৰ ভৈল।

কৃষ্ণৰ লগত      গোপ গোপী যত

যমুনা তীৰতে ৰৈল।।

ক্ষুধায় তৃষ্ণায়     হাৰাশাস্তি হুয়া

পৰি নিদ্ৰা গৈলা আতি।

বেঢ়িয়া বনত          বিপুল অগনি

লাগিল দোভাগ ৰাতি।।৬৯৪।।

গিৰ গিৰ ৰোলে        বায়ুৰ আন্দোলে

ছিণ্ডি ছিণ্ডি আসৈ জুই।

হাপাস লাগিল     ঘুমটি ভাগিল

জাগিল বিশ্ৰুতি হুই।।

বহ্নিৰ প্ৰভাৱ      দেখি কাম্পৈ গাৱ

নিশ্চয় মিলৈ মৰণ।

পায়া মহাভয়      গোপ গোপীচয়

কৃষ্ণতে লৈলা শৰণ।।৬৯৫।।

ত্ৰাহি ত্ৰাহি কৃষ্ণ         প্ৰভু কৃপাময়

ভয়ে ধাতু গৈল উৰি।

পৰিলো বিপাকে         ৰাখিয়ো আহ্মাক

স্বামি আমি মৰে পুৰি।।

তুমিসি মাধৱ          বিপদ বান্ধৱ

সুহৃদ নাহিকৈ আন।

তোহ্মাৰ চৰণে         পশিলো শৰণে

দিয়া নাথ প্ৰাণদান।।৬৯৬।।

নাহি মৃত্যুভয়          ইটো শৰীৰৰ

অৱশ্যে আছে বিচ্ছেদ।

নেদেখিবো আৰ         চৰণ তোহ্মাৰ

ইসে বৰ হৃদি খেদ।।

ভকতৰ ধন           আহ্মাৰো জীৱন

ইসে সংসাৰতে সাৰ।

জানি ভয়হাৰী          তেজিতে নপাৰি

চৰণ আৰ তোহ্মাৰ।।৬৯৭।।

.............

।।ছবি।।

এহিমতে ব্ৰজবাসী        কৃষ্ণক আৱৰি আসি

মহা ত্ৰাস হুয়া বোলৈ বাক।

ভকতৰ দেখি ভয়       পাচে কৃষ্ণ কৃপাময়

নাহি চিন্তা বুলি দিলা ডাক।।

বায়া মুখ মহাসুখে       পিলা বনাগ্নিক মুখে

সমস্তে সুমৰৈ ধৰ্ম্মাধৰ্ম্ম।

অনন্ত শকতিধৰ         মহেশ্বৰ মাধৱৰ

নুহি অদভুত ইটো কৰ্ম্ম।।৬৯৮।।

দেখি গোপ গোপীগণে     কহৱৈ বিস্ময় মনে

নন্দসুত নোহন্ত মানুষ।

সাক্ষাতে লক্ষ্মীৰ পতি     যিটো ভকতৰ গতি

এন্তে সেহি পৰম পুৰুষ।।

ধৰিলন্ত অৱতাৰ        খণ্ডিৱন্ত মহাভাৰ

আত কিছো নাহি অন্যৱথা।

মাধৱক প্ৰশংসিয়া       আনন্দে নধৰৈ হিয়া

জুমা জুমি কৱৈ এহি কথা।।৬৯৯।।

অনন্তৰে দেৱহৰি        মোহন বংশীক ধৰি

দিলা ডাক যাইবাৰ নিশান।

আগ কৰি গৰু গাই      কৃষ্ণক আৱৰি যায়

যত লগৰীয়া গোপগণ।।

কতো শিঙ্গা বংশীবাৱে     তাতে হৰিগুণ গাৱে

কতো কৰৈ মহিমা কীৰ্তন।

অধৰে অৰ্পিয়া বংশী      ঈষত কটাক্ষ হাসি

চায়া যান্ত নন্দৰ নন্দন।।৭০০।।

গোপীগণো চলি যায়      কৃষ্ণৰ চৰিত্ৰ গাই

মনে ধৰি কৃষ্ণৰ চৰণ।

প্ৰেমৰসে দ্ৰৱৈ চিত       তনু আতি ৰোমাঞ্চিত

হৰিষতে শিথিল গমন।।

এহিমতে দেৱহৰি        পৰম আনন্দ কৰি

ভৈলা গৈয়া ব্ৰজত প্ৰৱেশ।

মহাভাগৱত পদ         শুনিয়োক সভাসদ

হৌক নাশ সংসাৰৰ ক্লেশ।।৭০১।।

জন্মৰ এহিসে হেতু       ৰামনামে বান্ধি সেতু

সংসাৰ সাগৰে হোৱা পাৰ।

শুনা সৱে অভিপ্ৰায়      নাম বিনে গতি নাই

চাৰিয়ো বেদত নাম সাৰ।।

জানি আন পৰিহৰি       সুদৃঢ় বিশ্বাস কৰি

লৈয়ো নাম তেজি আন কাম।

চলিবা বৈকুণ্ঠলোক       পুৰুষ উদ্ধাৰ হৌক

নিৰন্তৰে বোলা ৰাম ৰাম।।৭০২।।

...............

           

              ।।প্ৰলম্বাসুৰ বধ।।

                    ।।পদ।।

নিগদতি মুনি শুক শুনা পৰীক্ষিত।

কালীৰ ফণাতে নাৰায়ণে কৰি নৃত্য।।

বলোক তুলিবে লাগি দৈত্যৰ কান্ধত।

আউৰ দিনা কৃষ্ণে ক্ৰীড়া কৰিলা বনত।।৭০৩।।

এহিমতে তহিতে ক্ৰীড়ন্তে ৰামহৰি।

চৰান্ত বত্সকে ছন্দে গোপ ৰূপ ধৰি।।

গ্ৰীষ্ম নামে ঋতু আসি মিলিল তহিতি।

প্ৰাণীৰ নুপজৈ যাত আতিশয় প্ৰীতি।।৭০৪।।

নযায় চাহান চণ্ড ৰবিৰশ্মি জাল।

কৰৈ শৰীৰক দাহ ঘোৰ গ্ৰীষ্মকাল।।

সাক্ষাতে বঞ্চন্ত যাত ভগৱন্ত হৰি।

বৃন্দাবন ভৈলা আসি বসন্তৰ সৰি।।৭০৫।।

শুনি অসংখ্যাত তাত নিৰ্ঝৰাৰ নাদ।

সেহি ছন্ন ভৈল আতি জীয়াৰ সম্বাদ।।

দশোদিশ উফৰি নিঝৰি জল যায়।

বাঢ়ৈ বন বৃক্ষলতা তাৰ চিতা পাই।।৭০৬।।

বহৱে শীতল বায়ু বৃন্দাবন জুৰি।

লগতে উত্পল পদ্মৰেণু আসৈ উৰি।।

নদীৰ ঊৰ্ম্মিত জল চিটিকিয়া পৰে।

হলফল কৰি বন নিতে নিতে চৰে।।৭০৭।।

মেলি নৱ পল্লৱ লতাই দিলা জাপ।

নাহি বনবহ্নি চণ্ড আদিত্যৰ তাপ।।

ফল পুষ্পে বৃক্ষৰ ওলমি পৰৈ ডাল।

চড়ৈ মহাসুখে পক্ষী পশু পালেপাল।।৭০৮।।

অগাধ হ্ৰদৰ ঊৰ্ম্মি দেখি ভয়ভীতি।

কাষৰ প্ৰলম্পি জল যায় চতুৰ্ভিতি।।

ভৈলা ভুমি সমস্ত কৰ্দম বৃন্দাবন।

শুষিতে নপাৰে আউৰ ৰবিৰ কিৰণ।।৭০৯।।

পুষ্পে জকমক সৱে দেখন্তে আহ্লাদ।

বহুবিধ চিত্ৰমৃগগণে কৰৈ নাদ।।

হৃষ্ট পুষ্ট পক্ষীসৱ ভক্ষি ফলমূল।

আনন্দতে তেজৈ নাদ শুনিয়া তুমমুল।।৭১০।।

গুঞ্জৰে ভ্ৰমৰে পুষ্পৰসে হুয়া ভোল।

সদায় শুনিয় মত্ত ময়ূৰৰ ৰোল।।

কোকিলৰ কুহু কুহু নাদে মিলৈ ভাৱ।

জলচৰ পক্ষী সৰ্বক্ষণে তেজৈ ৰাৱ।।৭১১।।

হেন বিতোপন সিটো বৃন্দাবন স্থলী।

গোপগণ সমে ৰাম কেশৱে আকলি।।

আগ কৰি গোধন অধৰে বায়া বাঁশী।

কৌতুকে ক্ৰীড়ন্তে তাতে প্ৰৱেশিলা আসি।।৭১২।।

মাতাত ময়ুৰ পুচ্ছ পল্লৱ কৰ্ণত।

বন্যপুষ্প গলে গেৰু ঘষিয়া গাৱত।।

ৰাম কৃষ্ণ আদি যত গোপৰ প্ৰবুদ্ধ।

কতো নাচৈ গাৱৈ কতো কৰৈ বাহু যুদ্ধ।।৭১৩।।

আপুনি কৰন্ত ৰঙ্গে নাৰায়ণে নৃত্য।

দেখি গোপগণে কতো গাৱৈ গুণ গীত।।

বাৱৈ বেণু শিঙ্গা কতো বজাৱৈ চাপৰি।

তাৰ ছেৱে আদিদেৱ নাচন্ত চাপৰি।।৭১৪।।

সাধু সাধু বুলি কতো নাচন্ত চৌপাশে।

দেখি অঙ্গি ভঙ্গি ৰঙ্গে কতো কতো হাসে।।

ধ্যানত নেদেখে যাক মহা যোগীজন।

শিশু সঙ্গে কৰা ক্ৰীড়া হেন নাৰায়ণ।।৭১৫।।

যেন নটে নটক প্ৰশংসে চাই নাচ।

সেহিমতে দেৱগণে ধৰি গোপ কাছ।।

গোপৰূপী ৰাম মাধৱক তুতি কৰি

সদায়ে আনন্দে ভ্ৰমৈ দোভাইকো আৱৰি।।৭১৬।।

বহুবিধ কৰৈ ক্ৰীড়া মহাকুতূহলে।

কাহাকো সাৱটি চটি কৰি ধৰৈ গলে।।

কাহাকো ফুৰাৱৈ পাক ওপৰক তুলি।

কাকো কেৱে গলদঙ্গা মাৰৈ হু হু বুলি।।৭১৭।।

ডেৱৈ কাকো কেৱে হেলে লাম্ফ দিয়া আসি।

কেহো কাকো আজুৰি টানিয়া আনৈ হাসি।।

খেলৈ নানা খেড়ি ৰাম মাধৱৰ সঙ্গে।

কতো কতো বাহুযুদ্ধ কৰৈ মহাৰঙ্গে।।৭১৮।।

নাচৈ গোপগণে গীত গান্ত দুয়োভাই।

কতো বেণু বাৱৈ প্ৰশংসন্ত তাকে চাই।।

কতো কো়ঞ্চাই আনি ফল আমলখী বেলে।

দুয়ো দুই ভিতি কতো দলি যুদ্ধ কেলে।।৭১৯।।

আহ্মাক নুচুবি বুলি কতো লৰ দেই।

চুইবো চুইবো বুলি কতো কতো খেদে নেই।।

কতো খেদি ফুৰৈ আপুনাৰ চক্ষু বান্ধি।

কতো থাকৈ আন্তৰি বৃক্ষৰ পশি সান্ধি।।৭২০।।

বেঙ্গে যেন ডেৱ দিয়া ফুৰৈ লাম্ফে লাম্ফে।

লৱৰিয়া ফুৰৈ কতো মৃকে যেন জাম্পে।

কতো কতো থাকে বসি বকে যেন চুম্পি।

কতো লাসে লাসে শিশু ফুৰৈ ভৰি খুম্পি।।৭২১।।

তাকে চাই চাই কতো হাসে মুণ্ড তুলি।

কৰন্ত কৌতুকে কতো হেন্দোলা হেন্দোলি।।

কতো ৰাজা হোৱৈ কতো ছত্ৰ ধৰি তোলে।

কতো কতো দোপাশে চামৰে ধৰি ঢোলে।।৭২২।।

বোলাৱে আদেশ সিংহাসনে থাকে বসি।

নদী সৰোবৰ বন গহ্বৰত পশি।।

কৰন্ত বিৱিধ ক্ৰীড়া আতি অনুপাম।

গোপগণ সঙ্গে ৰঙ্গে লৈয়া কৃষ্ণনাম।।৭২৩।।

সেহি সময়ত দৈত্য প্ৰলম্ব নিলাজ।

গোপৰূপ ধৰিয়া পশিল আসি মাজ।।

ৰামক কৃষ্ণক হৰি নিবাক প্ৰৱন্ধে।

লৈয়া লগ গোপৰ উমলৈ মহাৰঙ্গে।।৭২৪।।

জানি তাক কটাক্ষ কৰিলা কৃষ্ণে হাসি।

ভাল ভৈল হাততে মিলিল দৈত্য আসি।।

তাহাৰ বধক পাচে চিন্তি চক্ৰপাণি।

মাতি গোপগণক বুলিলা হেন বাণী।।৭২৫।।

হে গোপগণ শুণা আহ্মাৰ সন্মতি।

আশা জুলিবাটি ক্ৰীড়া কৰিবো সম্প্ৰতি।।

যেই যাত হাৰোহো বহিবো কান্ধে তুলি।

ভৈলা দুই ভিতি শিশু এহি হৌক বুলি।।৭২৬।।

ভৈলন্ত নায়ক ৰাম কৃষ্ণ মহাশয়।

জুলিবাটি খেলৈ খেৰি গোপ শিশুচয়।।

ভাণ্ডীৰক নামে বট বৃক্ষৰ মূলত।

কৰৈ ক্ৰীড়া শিশুসৱ মহা আনন্দত।।৭২৭।।

শ্ৰীদাম বৃষভ প্ৰমুখ্য গোপগণে।

ভৈলা সৱে ৰামৰ সঙ্গতি ৰঙ্গমনে।।

ভদ্ৰসেন প্ৰলম্ব প্ৰমুখ্যে গোপ যত।

পৰম নিৰ্ভয়ে ক্ৰীড়ৈ কৃষ্ণৰ লগত।।৭২৮।।

এহিমতে কতোবেলি ক্ৰীড়ন্তে আছয়।

পাচে ৰাম সমে গোপগণ ভৈলা জয়।।

কৃষ্ণৰ ভিতৰি ভঙ্গ মিলিল সমূলি।

বহিবাক লাগিলা কান্ধত লৈয়া তুলি।।৭২৯।।

শ্ৰীদাম গোপক বহন্ত কৃষ্ণে কান্ধে।

ভদ্ৰসেনে বৃষভক বহৱৈ প্ৰৱন্ধে।।

ৰামক কান্ধত লৈয়া প্ৰলম্বে প্ৰত্যেক

এহিমতে বৱৈ আনো গুৱাল যতেক।।৭৩০।।

আন গোপগণে থৈলা সীমাতে নমাই।

প্ৰলম্বে বলোক নেই সীমাক চড়াই।।

কৃষ্ণৰ পাশৰ আন্তৰাইলা সেহি ছেগে।

তাঙ্ক বিদূৰক লাগি নিল মহাবেগে।।৭৩১।।

দৈত্যৰ কান্ধৰ বলভদ্ৰ যান্ত ভিৰি।

পৰম গম্ভীৰ যেন হিমৱন্ত গিৰি।।

বাহিবে নপাৰৈ আৰ বেগ ভৈল থিৰ।

ধৰিলেক দুষ্টে নিজ আসুৰী শৰীৰ।।৭৩২।।

জ্বলৈ দৈত্য দেহা ঘোৰ কালমেঘ নয়।

বিজুলীৰ চিকি যেন অলঙ্কাৰচয়।।

উপৰত ৰাম প্ৰকাশন্ত চন্দ্ৰসম।

ভয়ঙ্কৰ মূৰ্ত্তিক দেখিয় যেন যম।।৭৩৩।।

অঞ্জন পৰ্বত যেন থূলন্তৰ কায়।

দুই চক্ষু ৰঙ্গা জুই আঙ্গনি পৰায়।।

নাসা দন্ত দুই তাৰ যেন অন্ধকূপ।

মৌবাহ যেন ওষ্ঠ বিকৃতি কুৰূপ।।৭৩৪।।

ভ্ৰূকুটি কূটিল মুখ গিৰিৰ গহ্বৰ।

বিকট পিঙ্কট গোম্ফ দাড়ি ভয়ঙ্কৰ।।

কৰ্ণ দুই হালৈ যেন কুলাৰ বাতাস।

থূলন্তৰ শিৰ আছৈ লঙ্ঘিয়া আকাশ।।৭৩৫।।

যেন কাল সৰ্পগোট ফোফাই মহাৰাগি।

উচ্চল দশন ললাটত আছৈ লাগি।।

লহ লহ জিহ্বা মেলি কৰৈ কিল কিল।

বাহু দণ্ড দুই তাৰ যেন পোৰা শিল।।৭৩৬।।

হাতৰ পাৱৰ নখ আছৈ ফুৰি ফুৰি।

খালী আছৈ পেট যেন শুখান পুখুৰী।।

থূলন্তৰ জাঙ্গ ভেঙ্গুৰা ভৰি তাৰ।

যাই ভূমিকম্প পায়া পাৱৰ প্ৰহাৰ।।৭৩৭।।

নাকৰ নিশ্বাস যেন বতাস শোষাই।

কালান্তক মূৰ্ত্তিক দেখন্তে ধাতু যায়।।

প্ৰলয়ৰ মেঘে যেন তেজিল আটাস।

দেখি বলভদ্ৰৰ ঈষত ভৈল ত্ৰাস।।৭৩৮।।

উলটি দেখন্তে কৃষ্ণ নাহিকা লগত।

নাহিকে সহায় আন গোপগণো যত।।

একেশ্বৰে ৰামক দূৰক নিলা হৰি।

নিমিষেক আছিলা মনত শঙ্কা কৰি।।৭৩৯।।

ক্ষণেক দঢ়ায়া আপুনাক বলৰাম।

জাজ্বল্য সমান কোপে নিকলিল ঘাম।।

অধৰ কামুৰি কান্ধতে তাৰ উঠি।

মাৰিলা শিৰত তাৰ দৃঢ়তৰ মুঠি।।৭৪০।।

বজ্ৰে যেন বিদাৰিলা গিৰিৰ শিখৰ।

ভৈল দুই ছিড় শিৰ বীৰ প্ৰলম্বৰ।।

নিকলিল ঢেল মুখে ৰুধিৰ ছাদিল।

আটাসেক দিয়া দৈত্য প্ৰাণক ছাড়িল।।৭৪১।।

নামিলা কান্ধৰ ডেৱ দিয়া হলধৰ।

কতোদূৰ জুৰিয়া পৰিল কলেৱৰ।।

গিৰি গিৰি শবদে লড়িল বসুমতী।

যেন পৰ্বতক নিপাতিলা সুৰপতি।।৭৪২।।

প্ৰলম্বৰ বধক দেখিয়া গোপগণে।

ভৈলন্ত বিস্ময় ঘোৰ মূৰ্তি দৰশনে।।

বলোক প্ৰশংসে চাই চিত নুহি থিৰ।

কৰিলা দুষ্কৰ কৰ্ম্ম ধন্য ধন্য বীৰ।।৭৪৩।।

মৰি উপজিল বুলি নয়ন জুৰাৱে।

চতুৰ্ভিতি বলোক সাৱটে প্ৰেমভাৱে।।

ভাল ভৈল মাৰিলাহা অসুৰ লটক।

কৃষ্ণে আসি আলিঙ্গিয়া ধৰিলা জ্যেষ্ঠক।।৭৪৪।।

মৰিল প্ৰলম্ব পাপী দেখি দেৱগণে।

মিলি গৈল পৰম আনন্দ ৰঙ্গমনে।।

ধন্য ধন্য হলিৰাম বুলি প্ৰশংসিল।

সুৰভি কুসুম মাল্য শিৰে বৰষিল।।৭৪৫।।

মিলিল স্বৰ্গত আতি অনেক উৎসৱ।

সাধু সাধু ৰাম কিনো মাৰিলা দানৱ।।

নাচে অপেস্বৰী গাৱৈ গন্ধৰ্ব যতেক।

দুন্দুভি মৃদঙ্গ জয় ঘুষিল অনেক।।৭৪৬।।

শুনা নিৰন্তৰে ইটো কৃষ্ণৰ চৰিত্ৰ।

আপুনি ঈশ্বৰ আসি ভৈলন্ত বিদিত।।

আন কালে হোন্ত যিটো অংশ অৱতাৰ।

আসিলন্ত ভগৱন্ত আপুনি ইবাৰ।।৭৪৭।।

সমস্তে লোকক মুক্তি দিবাৰ কাৰণে।

কৰন্ত বিৱিধ লীলা নাথ নাৰায়ণে।।

আক যিটোজনে কৰে শ্ৰৱণ কীৰ্তন।

একেবাৰে আত তিনি সাধৈ প্ৰয়োজন।।৭৪৮।।

কলিৰ পৰম পাপ সাগৰ সঙ্কাশ।

প্ৰথমতে দহি তাক কৰে সৰ্বনাশ।।

সমস্তে পূণ্যৰ কীত্তৰ্নতে পাই ফল।

হাততে মিলাৱৈ মহা মুকুতি মঙ্গল।।৭৪৯।।

হেন হৰি গুণ নাম ধৰ্ম্ম অনুপাম।

আক এৰি কেনে কৰি ফুৰা আন কাম।।

জানিয়া যতনে সেৱা কৰিয়ো কৃষ্ণক।

পাই পশু পক্ষী শৰীৰতো বিষয়ক।।৭৫০।।

দেৱৰ দুৰ্লভ ভাৰতত নৰতনু।

কোটি কোটি কল্প অৱসানে নপাই পুনু।।

কৃষ্ণক ভজিয়ো তেজি বিষয় যতন।

ছাইৰ অৰ্থে নুপুৰিবা মলয় চন্দন।।৭৫১।।

কেতিক্ষণে অন্তকে কৰিবে আসি গ্ৰাস।

আপুনাক আপুনি নকৰা সৰ্বনাশ।।

কৃষ্ণৰ ভকতি বিনে নাহি ৰক্ষা হেতু।

সংসাৰ সাগৰে ৰাম নামে বান্ধা সেতু।।৭৫২।।

চিত্তত চিন্তিয়ো নিতে কৃষ্ণৰ চৰণ।

নাহি আন গতি লৈয়ো কৃষ্ণতে শৰণ।।

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে সুখে তেৱে তৰি।

আন কাম এৰি বেঢ়ি বোলা হৰি হৰি।।৭৫৩।।

.....................................

।।বন-বহ্নি পান।।

।।দুলড়ী।।

নিগদতি শুক          শুনা কৃষ্ণকথা

পুনু পৰীক্ষিত ৰায়।

শ্ৰীদাম নামে           গোপৰ হৰিষ

মিলিল কান্ধ বগাই।।

জিনিলো কৃষ্ণকো        কৰৈ কুলি মালি

দেখি অৱগৰ্ব হৰি।

নিজ ঐশ্বৰ্যক          কৰিলা প্ৰকট

বনবহ্নি পান কৰি।।৭৫৪।।

ৰামক সতকাৰ               কৰি অনন্তৰে

মৰা প্ৰলম্বক এৰি।

ভাণ্ডীৰ বটৰ                মূলত সৱেয়ো

কৰিবে লাগিলা খেড়ি।।

গোৱালক বাটি               লৈয়া ৰামকৃষ্ণ

দুই ভিতি ভৈলা দুনাই।

যাক যিটোজনে     তাহাতে চড়িয়া

ফুৰিবো কান্ধ বগাই।।৭৫৫।।

এহিমতে ক্ৰীড়া          কৰৈ একমনে

আনন্দে যত গোৱাল।

আপুনি চৰন্তে                গৈল বিদূৰক

যত গাই গৰু পাল।।

তাৰ পাচে পাচে              চৰন্তে ফুৰয়

মেথন ছাগ মহিষ।

তৃণলভে সৱে                পশিল গহ্বৰ

মুঞ্জবন আসৰিশ।।৭৫৬।।

উচ্চ নিৰ্ঘৰিষ                ঘোৰ মুঞ্জবন

পশি ভৈল ভয়ভীত।

কান্দৈ বন জুইৰ        তাপ পায়া আতি

হাম্বাৰাৱে বিপৰীত।।

মহিষ ডেডাই                ছাগল বেবেই

পলাইবে পথ নাপাই।

পাচে গোপগণ               ভৈলা মহাভয়

নেদেখিয়া গৰু গাই।।৭৫৭।।

আতি অনুতাপে              পশিয়া বনত

বিচাৰি ফুৰন্ত চাই।

গুচিল জীৱন                হৰিল চেতন

গৰুক লাগ নাপাই।।

হাট ফোট কৰি         ফুৰি কতো বেলি

পাইলেক পাচে পঁজাল।

খোজ গুড়ি গুড়ি             গৈয়া মুঞ্জবন।

পশিল সৱে গোৱাল ।।৭৫৮।।

দেখৈ গৰু গাই               পথক নাপাই

অৰণ্যত ফুৰৈ পাক।

চতুৰ্ভিতি ধাৱে         কান্দৈ হাম্বাৰাৱে

ভৈল ভেট গৈয়া তাক।।

ক্ষুধায়ে তৃষ্ণায়ে         হাৰাসাস্থি হুয়া

নিবৰ্তিল গৰু লই।

অত্যন্ত উচ্ছ্ৰিত         বৃক্ষৰ উপৰে

কৃষ্ণো চড়িলন্ত গই।।৭৫৯।।

মনত বিকলে               ভকতবৎসলে

দৰশিয়া আপুনাক

সাৱলী ধাৱলী          কাজলী পিয়লী

বুলি দিলা দীৰ্ঘ ডাক।।

কৃষ্ণৰ বচন           বুজিয়া গৰুৰ

মিলিল আনন্দ ভাৱ

দূৰতে কৃষ্ণক          চাহি একেবাৰে

কৰিলেক হাম্বাৰাৱ।।৭৬০।।

মধুৰ মূৰ্তিক           দেখি আতিশয়

প্ৰেমত দ্ৰবিল চিত্ত।

নয়নৰ নীৰ           ধাৰায়ে বহবৈ

তনু ভৈল পুলকিত।।

ক্ষুধা তৃষা পীড়া        এড়াইলা সকলে

সিঞ্চিল যেন অমৃতি।

একদৃষ্টি কৰি                কৃষ্ণমুখ চাই

ভৈলন্ত আতি তৃপিতি।।৭৬১।।

যত গোপ গৰু              একযুথে চাই

আছৈ সৱে ঊৰ্দ্ধমুই।

পাচে সেহিবেলা     সৱাকো বেঢ়িয়া

লাগিলা বনত জুই।।

প্ৰচণ্ড বায়ুৰ      সংযোগে জ্বলিয়া

লঙ্ঘিল গৈয়া আকাশ।

যত গোপ গৰু     ভৈল মহাভয়

বহ্নিৰ পায়া হাপাস।।৭৬২।।

গিৰ গিৰ ৰোল         উঠিল চৌপাশে

বনসৱ দহি আসে।

পলাইবাৰ পথ     নাপাই গোপ গৰু

কাম্পে তৰতৰি ত্ৰাসে।।

ত্ৰাহি ত্ৰাহি হৰি         বুলি ছাড়ৈ ডাক

ভয়াতুৰ গোপগণে।

যেন মৃত্যুভয়ে              ভকতসকলে

কৃষ্ণৰ পশৈ শৰণে।।৭৬৩।।

বিদূৰৰে পৰা          কৃষ্ণক নিৰেখৈ

কৰৈ গৰু হাম্বৰাৱ।

নাহি আন গতি         জানিয়া সম্প্ৰতি

গোৱালে কৰে আৰাৱ।।

হে কৃষ্ণ কৃষ্ণ          পৰম বিক্ৰম

হেৰা মৰি যাঞো প্ৰাণে।

বনজুইত পুৰি     মৰি যাঞো আমি

স্বামি কৰা পৰিত্ৰাণে।।৭৬৪।।

তুমিসে আহ্মাৰ         পৰম সুহৃদ

গতি নাহি আৰ আন।

কৰিয়ো উদ্ধাৰ     বান্ধৱ মাধৱ

বনজুইত যায় প্ৰাণ।।

আমি নিজভৃত্য         জানিবাহা নাথ

চিন্তিয়ো আৰ উপায়।

বোলো সাঙ্গে সাঙ্গে       পৰম বিপাঙ্গে

গতি তুমি বিনে নাই।।৭৬৫।।

শুনিয়া মাধৱ     গোপৰ বান্ধৱ

পৰম কৰুণা বাক।

নাই নাই ভয়     বুলি হাত তুলি

দিলা প্ৰভু দীৰ্ঘডাক।।

তুমিসৱ মোৰ     পৰম ভকত

থাকিয়ো নিৰ্ভয় হুই।

আমি বিদ্যমানে         কি কৰিবে পাৰে

তোমাসাক বনজুই।।৭৬৬।।

ৰহিয়ো ক্ষণেক     চক্ষু জপাই সৱে

আনিবো এক্ষণে ৰাখি।

কৃষ্ণৰ বচন       শুনি গোপ গৰু

সৱেও মুদিলা আখি।।

দেখি কৃষ্ণে পাচে        পৰম লীলায়ে

পিলা বনাগ্নিক মুখে।

গৰু গোৱালক          একেতিলে সৱে

নিস্তাৰিলা মহাসুখে।।৭৬৭।।

যত গোপ গৰু         ভাণ্ডীৰক লাগি

পুনৰপি নাৰায়ণে।

নিজ যোগবলে     ভকতবৎসলে

আনিলন্ত তাৱক্ষণে।।

চক্ষু মেলি পাচে         চাৱৈ নাহি জুই

আছে ভাণ্ডীৰৰ তলে।

কৃষ্ণৰ আশ্চৰ্য্য     মহিমা দেখিয়া

বিস্ময় ভৈলা সকলে।।৭৬৮।।

জানিলো নিশ্চয়         নন্দৰ তনয়

নোহন্ত এন্তে মানুষ।

যিটো জগতৰ          গতি নাৰায়ণ

পৰম এন্তে পুৰুষ।।

চতুৰ্ভিতি বেঢ়ি     পৰি প্ৰণামিলা

মিলিল ঈশ্বৰ জ্ঞান।

দিন অৱসান      দেখি কৃষ্ণে পাচে

চলি গৈলা নিজস্থান।।৭৬৯।।

কৰি আগ গৰু     ৰামে সমে যান্ত

মোহন বংশী বজাই।

বেঢ়ি গোপগণে     গুণ গায়া চলে

ৰাম মাধৱক চাই।।

কৃষ্ণৰ বিয়োগে     যিটো গোপিকাৰ

ক্ষণে যুগশত যায়।

কৃষ্ণ দৰশনে      পৰম আনন্দে

মিলিল মনে দুনাই।।৭৭০।।

মধুৰ মূৰ্ত্তিক      দেখি তনু মন

সৱাৰো ভৈল শীতল।

নয়ন ভ্ৰমৰে      পিৱৈ যেন আতি

কৃষ্ণৰ মুখ কমল।।

নিৰেখিয়া কৃষ্ণে         কটাক্ষে স্নেহত

সিঞ্চিল যেন অমৃত।

প্ৰেমে পুলকিত     লোতক ঝড়াইল

আনন্দ নধৰৈ চিত।।৭৭১।।

..............

 

।।ছবি।।

গোপগণে গৈয়া পাচে      ব্ৰজত কহৱৈ কথা

আশ্চৰ্য্য শুনিয়ো নিৰন্তৰে।

আসিল অসুৰ গোট      মাৰিয়া মুষ্টিৰ চোট

তাৰ প্ৰাণ লৈলা হলধৰে।।

গৰু সমে আমাসাক      বনজুই বেঢ়িলেক

ক্ষন্তেকতে পুৰি মৰে আমি।

অগ্নিকো পিলন্ত মুখে      তাড়িয়া আনিলা সুখে

আমাসাক আজি কৃষ্ণস্বামী।।৭৭২।।

শুনি বৃদ্ধ গোপসৱ       ব্ৰজৰ যতেক নাৰী

সৱাৰো বিস্ময় ভৈলা মন।

জানিলেক কৃষ্ণ ৰাম      মানুষ নোহন্ত নিষ্টে

দেৱতো উত্তম দুয়োজন।।

আতি মহা প্ৰেমভাৱে   বেঢ়িয়া দোভাইকো চাৱে

পৰম হৰিষে ঊৰ্দ্ধমুখে।

এহিমতে ৰাম হৰি       লোকৰ আনন্দ কৰি

ব্ৰজত বঞ্চিলা মহা সুখে।।৭৭৩।।

জন্মক নকৰা বৃথা       শুনা নিৰন্তৰে কথা

কেশৱৰ চৰিত্ৰ অমৃত।

সুখে সংসাৰক তড়া      কুলকো উদ্ধাৰ কৰা

পিতৃলোক হৌক কৃতকৃত।।

যেতিক্ষণ পুত্ৰে ঐত      হৰিত ভকতি কৰৈ

ধৰৈ গুণনাম একমতি।

চিৰকাল নৰকত        আছৈ পৰি পিতৃ যত

তাৱক্ষণে হৱৈ স্বৰ্গগতি।।৭৭৪।।

দুধি দুগ্ধ মধুধাৰা       বহৱে মুখক লাগি হোন্ত পিয়া পৰম তৃপিতি।

ৰঙ্গে বল্কে বাহু তুলি      তড়িলো তড়িলো বুলি

স্বৰ্গ মধ্যে অনেক ইচিতি।।

হেন হৰি ভকতিৰ       পৰম মহিমা জানি

সদায়ে কৃষ্ণক কৰা ৰতি।

নেৰিবাহা হৰিনাম      ডাকি বোলা ৰাম ৰাম

পাপমানে যাউক অধোগতি।।৭৭৫।।

................